Nieubłaganie zbliża się koniec lata, a wraz z nim lawenda może zauroczyć nas swoimi ostatnimi już w tym roku kwiatami. Warto właśnie teraz zadbać o to, by w kolejnym roku lawenda pięknie się zagęściła i znów zauroczyła nas pachnącą kopułą fioletowych kwiatostanów. Większość gatunków lawendy wymaga odpowiedniego zabezpieczenia na zimę oraz prawidłowego przycięcia we wskazanym terminie.
Którą lawendę zostawiamy w ogrodzie?
W Polsce w ogrodach oraz na balkonach i tarasach najczęściej uprawia się lawendę wąskolistną (Lavandula angustifolia), lawendę pośrednią (L. intermedia), lawendę francuską (L. stoechas) oraz lawendę hiszpańską (L. dentata). W naszym klimacie w gruncie najlepiej zimuje lawenda wąskolistna (strefa mrozoodporności 6B). Bardziej wrażliwa na mróz jest lawenda pośrednia. ale ta również może zimować w ogrodzie pod warunkiem prawidłowego jej ocieplenia na zimę. Natomiast lawendy francuska i hiszpańska na zimę muszą być przenoszone do jasnych i chłodnych pomieszczeń lub być traktowane jako rośliny jednoroczne.
Nawożenie lawendy przed zimą
Przygotowywanie lawendy do zimowania należy rozpocząć dosyć wcześnie – najlepszym miesiącem na zabiegi pielęgnacyjne jest sierpień. W tym czasie nie nawozimy już lawendy nawozami bogatymi w azot, a rozpoczynamy stosowanie nawozów potasowych, które przyspieszają drewnienie pędów. Można stosować mineralny nawóz jesienny do roślin ozdobnych. Poprawi to mrozoodporność lawendy. Jeżeli wolimy nawozy naturalnego pochodzenia, do jesiennego nawożenia lawendy doskonale nada się mączka bazaltowa, która dodatkowo uodparnia rośliny dzięki wysokiej zawartości krzemionki.
Jesienią lawendę warto także podsypać kompostem, który nie tylko dostarczy roślinie niezbędnych składników pokarmowych, ale również poprawi strukturę podłoża.
Przycinanie lawendy przed zimą
Kolejnym ważnym zadaniem w przygotowaniu lawendy do zimy jest właściwe przycięcie. Zabieg ten wykonuje się w końcówce lata, najpóźniej do połowy września, aby młode pędy zdążyły się w pełni rozwinąć i zdrewnieć. Ścina się suche kwiaty wraz z kilkoma centymetrami zielonych pędów. Nie wolno przycinać brązowych części pędów, które są silnie zdrewniałe. Jeśli przegapimy jesienny termin przycinania lawendy, lepiej poczekać z tym do wczesnej wiosny. W żadnym wypadku nie przycinajmy lawendy w październiku lub listopadzie, ponieważ łodygi nie zdążą zdrewnieć przed mrozami.
Jak zabezpieczyć ogrodową lawendę?
Wraz z przyjściem pierwszych listopadowych przymrozków, krzewy lawendy należy osłonić np. specjalną białą agrowłókniną. ewentualnie słomą lub gałęziami. Lawendę wąskolistną i lawendę pośrednią zimującą w gruncie trzeba przede wszystkim zabezpieczyć przed silnym i zimnym wiatrem, który jest wyniszczający przede wszystkim w bezśnieżne zimowe dni.
Pamiętajmy, aby takie okrycie nie było zbyt szczelne. W okresach odwilży z deszczową i wilgotną pogodą lawendę należy odkryć, aby zapewnić odpowiednią cyrkulację powietrza i uniknąć zaparzenia się roślin. W przeciwnym wypadku łatwo dochodzi do gnicia roślin i rozwoju chorób grzybowych. Podstawę pędów lawendy przysypuje się dodatkowo warstwą kory, ziemi lub torfu.
Jak zabezpieczyć doniczkową lawendę?
Najpopularniejszą metodą jest umieszczenie donicy z lawendą na warstwie styropianowej izolacji w osłoniętej części balkonu. Ścianki doniczki szczelnie okrywamy słomianą matą lub grubą włókniną (na balkon najlepiej sprawdzają się drewniane donice, które mają dodatkowo ścianki i spód wyłożone styropianem), a całą lawendę otulamy agrowłókniną. W ten sposób można przechowywać jednak jedynie lawendę wąskolistną.
Pozostałe gatunki lawendy musimy przez zimę przechowywać w chłodnych i widnych pomieszczeniach. Zalecana temperatura zimowania lawendy to 5-10°C. Przed przeniesieniem lawendy do miejsca zimowania, stopniowo ograniczamy jej podlewanie. W trakcie zimowania lawendę podlewamy sporadycznie, tylko tyle, aby nie dopuścić do całkowitego przeschnięcia podłoża. Wiosną rośliny silnie przycinamy i mniej więcej w połowie maja, gdy minie niebezpieczeństwo wiosennych przymrozków, ponownie wynosimy na zewnątrz.