Wczesnojesienny sezon na grzybobranie powoli zbliża się do Polski, a więc mamy jeszcze trochę czasu, aby odpowiednio się przygotować. Czy wiesz jak rozpoznać grzyby jadalne i jak należy je prawidłowo zbierać? Poznaj zasady bezpiecznego i udanego grzybobrania.
Jak rozpoznać grzyby jadalne?
Jeśli planujemy wyprawę do lasu na grzyby, warto wcześniej przypomnieć sobie jak wyglądają najbardziej trujące gatunki grzybów. Nawet kiedy jesteśmy przekonani, że doskonale znamy trujące grzyby, ostrożność może uratować nam życie. Dlatego też poza koszem i nożykiem do zbierania grzybów, nie zaszkodzi zabrać ze sobą do lasu podręcznego atlasu grzybów.
Powszechna zasada głosi, że grzyby rurkowe (czyli posiadające tzw. poduszeczkę) z pewnością są bezpieczne. Generalnie można się do niej stosować, jednak nie jest ona prawdziwa zawsze w stu procentach. Faktycznie, najgroźniejsi dla ludzkiego życia to grzyby posiadające blaszki (np. wszystkie muchomory, ze sromotnikowym na czele), ale poduszeczkę mogą też posiadać gatunki, które są silnie trujące w stanie surowym (np. borowik ponury i szatański) lub po prostu niejadalne ze względu na gorzki smak (np. goryczak żółciowy).
Co ciekawe, w Polsce często spotykanym, szczególnie na łąkach, jest jadalny grzyb z blaszkami. Kania, bo o niej właśnie mowa, to bardzo smaczny grzyb. Ze względu na swoje walory smakowe wysoko ceniona jest kania panierowana i smażona. Niestety kanię można pomylić z muchomorem sromotnikowym – szczególnie narażeni na pomyłki są tzw. niedzielni grzybiarze.
Jak wyjaśniają w mediach społecznościowych Lasy Państwowe, jeśli chcemy prawidłowo odróżnić trującego muchomora sromotnikowego (Amanita phalloides) od jadalnej czubajki kani (Macrolepiota procera), warto zwrócić uwagę na 3 szczegóły: pierścień, bulwę oraz “kropki” lub “łatki” na ich jadalnych kapeluszach.
Do czego zbierać grzyby?
Wybierając się na grzyby, pamiętajmy też, aby grzybów nie zbierać do foliowych torebek, gdzie zaczynają parować i się zaparzają. Najlepiej jest zbierać grzyby do wiklinowego kosza. Jeśli zbieramy grzyby do np. reklamówki, taka sytuacja stwarza doskonałe warunki do rozwoju niepożądanych mikroorganizmów (w tym groźnych bakterii) oraz wytworzenia się substancji chemicznych, niebezpiecznych dla naszego zdrowia.
Czy grzyby można zbierać bez ograniczeń?
Zbieranie grzybów nic nie kosztuje i możemy je zbierać bez ograniczeń. Jest jednak kilka sytuacji, których bezwzględnie powinniśmy przestrzegać. Chodzi m.in. o miejsce zbierania grzybów. Nie wolno ich zbierać w niektórych wydzielonych częściach lasu, gdzie jest stały zakaz wstępu: na uprawach do 4 m wysokości, w drzewostanach nasiennych i powierzchniach doświadczalnych, w ostojach zwierzyny.
Bezwzględny zakaz grzybobrania dotyczy także obszarów chronionych, tj. rezerwaty i parki narodowe oraz terenów wojskowych.
Jak zbierać grzyby?
Pojawia się odwieczne i powodujące wiele sporów pytanie czy grzyby należy wykręcać, czy wycinać? Na oficjalnej stronie Lasów Państwowych możemy przeczytać, że tak naprawdę możemy stosować obie metody, ale pod pewnymi warunkami. Podstawową zasadą podczas grzybobrania jest pozostawienie grzybni nienaruszonej. Dlatego najlepiej jest wycinać grzyby ostrym nożem tuż przy ziemi. Jednak jeśli zachodzi potrzeba sprawdzenia podstawy trzonu (ważne w przypadku grzybów, podobnych do muchomorów), grzyb należy delikatnie wykręcić z podłoża.
Drobne grzyby lepiej jest wykręcać, co ułatwi nam rozpoznanie właściwego gatunku. Minimalizujemy wówczas ryzyko ewentualnej pomyłki zielonki, gołąbka czy pieczarki z muchomorem zielonkawym. Rozpoznaje się go m.in. po pochwie u podstawy trzonu, stąd nie można takich grzybów wycinać. Pamiętajmy, że jeden średni owocnik to dawka śmiertelna dla człowieka.
Zbierając grzyby pamiętaj, że miejsce po grzybie powinno się przykryć ściółką, aby grzybnia bez potrzeby nie wysychała.
Gdzie zbierać grzyby?
Jak znaleźć idealne miejsca, które zapewnią nam owocne grzybobranie przy stosunkowo małym nakładzie czasu? Są pewne wytyczne, które pomogą nam znaleźć grzyby. Podgrzybki spotkamy praktycznie wszędzie, czyli w lasach sosnowych, liściastych i mieszanych, najczęściej w podłożu trawiastym. Jeśli wybierając się na grzyby, chcemy znaleźć borowiki, warto ich szukać pod sosnami i świerkami, a w lasach liściastych pod dębami i bukami, na glebach piaszczystych.
Koźlarze z kolei lubią lasy liściaste i mieszane, znajdziemy je pod topolami, brzozami, osikami i grabami, na zboczach i w parowach. Maślaki najczęściej rosną w trawach, lasach iglastych, zwłaszcza pod modrzewiami.