Lepkie kropelki na storczykach mogą pojawić się zupełnie niespodziewanie i nierzadko są przyczyną niepokoju domowych hodowców. Czy słusznie? Przekonajmy się!
Naturalne zjawisko gutacji
Drobne, lepkie kropelki pojawiające się czasem na niektórych gatunkach roślin doniczkowych, nie tylko rzecz jasna na storczykach, to tzw. zjawisko gutacji. Gutacja jest całkowicie naturalnym procesem – rośliny, podobnie jak ludzie, wypracowały pewne mechanizmy regulujące stan ich równowagi. Jednym z nich jest właśnie gutacja, czyli wzmożone wydzielanie soków roślinnych na zewnątrz w celu wyrównywania ciśnienia wewnątrz organizmu rośliny.
Gutacja jest procesem wspomagającym utrzymanie wewnętrznej równowagi życiowej rośliny, który zachodzi wówczas, gdy na zewnątrz panują niesprzyjające warunki do prawidłowej transpiracji. Takimi czynnikami może być wysoka wilgotność powietrza wokół rośliny lub duża różnica temperatur między dniem a nocą. Szerzej zagadnienie to zostało opisane tutaj. Należy pamiętać, że zjawisko gutacji nie ma nic wspólnego z tzw. płaczem roślin, który powstaje w wyniku mechanicznego uszkodzenia i przerwania tkanki roślinnej.
Dlaczego kropelki są lepkie?
Kropelki widoczne w wyniku gutacji wyglądają jak woda, ale nią nie są. Ciecz, która wydostaje się z rośliny nie bez powodu nazywana jest sokiem, będącym bombą witaminową zawierającą sole mineralne, a także cukry.
Jeden tak, drugi nie
Tak, jak ludzie są różni i różnie reagują na czynniki zewnętrzne, tak rośliny w obrębie jednego gatunku mogą całkiem inaczej reagować na otoczenie. Nawet jeśli storczyki stoją obok siebie, zdarza się tak, że na jednym pojawią się kropelki, na drugim już nie. Świadczy to tylko o tym, że ten pierwszy gorzej radzi sobie np. z nadmierną wilgotnością powietrza, która jak wspomnieliśmy, może być przyczyną do powstania zjawiska gutacji.
Miej kontrolę nad rośliną
Gutacja może być niebezpieczna na dłuższą metę, ponieważ cukry wydzielane podczas tego procesu są dobrą pożywką dla grzybów i pasożytów. Podczas gutacji należy bacznie obserwować i monitorować stan storczyków. Nie można zaniedbać rośliny w tym okresie i pozwolić na ewentualne rozwinięcie się chorób grzybowych lub zaatakowanie przez szkodnika.
Jeśli chcemy pomóc roślinie i zabezpieczyć ją przed ewentualnym atakiem pasożytów lub pojawieniem się choroby grzybowej, możemy roślinę regularnie przecierać, lekko wilgotną ściereczką, nasączoną roztworem alkoholu. Taki zabieg pielęgnacyjny oczyści powierzchnię liści i łodygi oraz je subtelnie zdezynfekuje.
Kropelki na spodniej stronie liści
Efekt gutacji czasem mylony jest z pojawieniem się kropelek na liściach, które powstały w wyniku szkodliwego działania pasożytów. Zasadniczą różnicą jest miejsce wycieku soków roślinnych. W przypadku gutacji jest to zazwyczaj brzeg blaszki liściowej, a w czasie kwitnienia również pędy kwiatowe i kwiaty. Szkodniki natomiast mają tendencję do żerowania na spodniej stronie liści. To właśnie tam będą pojawiać się krople, w środkowej jego części. Pasożyty są często widoczne “gołym okiem” – przybierają postać maleńkich owadów, tzw. przecinków (wciornastki) lub miniaturowych pajączków (przędziorki).
Jak pozbyć się pasożytów?
Jeśli nasilenie bytności pasożytów jest niewielkie, z powodzeniem powinny sprawdzić się domowe metody ich zwalczania. Jeżeli jednak zaatakowana roślina zaczyna mocno chorować, wówczas pozostają nam tylko chemiczne preparaty, dostępne w sieciówkach na dziale ogrodniczym. Co niezwykle istotne, zaatakowany egzemplarz trzeba jak najszybciej odizolować od pozostałych storczyków i innych domowych roślin. Tempo przenoszenia się chorób i szkodników z rośliny na roślinę jest niestety błyskawiczne.
Wzmocnij storczyka
Bez wątpienia gutacja jest wynikiem pewnego stresu jaki przeżywa storczyk. Podobnie jak u ludzi, stres obniża odporność. Dostępne są preparaty lub można wykonać je samodzielnie, które wzmacniają rośliny, poprawiają ich odporność i dodatkowo w pewnym stopniu zniechęcają szkodniki do żerowania, a patogeny do rozwoju.