Pływacz zwyczajny (Urticularia vulgaris) jest rośliną dość nietypową z racji swej mięsożerności. Odżywia się drobnymi zwierzętami wodnymi, które łapie w pułapki w formie pęcherzyków na podwodnych częściach rośliny. Pływacz jest najszybszą roślina świata, jego pułapka bowiem zamyka się w 1/160 sekundy.
Wygląd
Pływacza zwyczajnego nie można pomylić z innymi gatunkami roślin. Pokryty pęcherzykami pęd jest niepowtarzalny wśród roślin wodnych. Dodatkowo wystający z wody żółty kwiat pozwala na pewną identyfikację tego gatunku. Wykazuje podobieństwo do innych gatunków z rodzaju pływaczy, które jednak są znacznie mniej rozprzestrzenione.
Roślina tworzy szybko rosnące, swobodnie pływające podwodne pędy, a w sprzyjających warunkach wydaje wspaniałe wznoszące się ponad wodą żółte kwiaty z czerwonym rysunkiem. Pływacze zimują w postaci turionów czyli tzw. pąków zimowych, które są wielkości pestki.
W naszym kraju gatunek znajduje się pod ścisłą ochroną.
Środowisko
Jest gatunkiem kosmopolitycznym, występującym powszechnie w śródlądowych zbiornikach wodnych w Europie i Azji. W Polsce występuje niemal na całym niżu z wyjątkiem północnej części Niziny Mazowieckiej. W górach jest rzadki. W polskich Karpatach podano jego stanowiska na pogórzach (Cieszyńskim, Śląskim, Ciężkowickim, Strzyżowskim), w Beskidzie Małym, Paśmie Policy, Działach Orawskich oraz w Kotlinie Sądeckiej i Nowotarskiej.
Pływacze preferują wody miękkie i lekko kwaśne. W oczkach wodnych z twardą wodą rzadko zakwitają, jednak jak im pasują warunki rozrastają się szybko i kwitną obficie.
Towarzystwo
Żółte kwiaty pływacza, wystające nad wodę, znakomicie komponują się z innymi roślinami wodnymi, tj. grążel żółty, grzybień biały, rzęsa. Pływacz unosi się w wodzie pod nimi, tworząc bajecznie gęsty, delikatnie falujący dywan.
Błyskawiczna pułapka
Jest to jedna z niewielu roślin mięsożernych spotykanych w Polsce w naturze. Wykształcenie aparatów chwytających spowodowane jest potrzebą uzupełnienia niedoborów azotu. Zwierzęta, przede wszystkim drobne skorupiaki, chwytane są w drobne pęcherzyki, które otwierają się do wewnątrz, zasysając zdobycz wraz z wodą. Po wciągnięciu zdobyczy, klapka natychmiast z powrotem się zamyka.
Schwytane zwierzęta trawione są przy pomocy enzymów wydzielanych ze ściany pęcherzyka. Pułapka, w którą chwytany jest zooplankton, potrafi zamknąć się w ciągu zaledwie 1/160 sekundy.
Pływacza zwyczajnego nie trzeba dokarmiać, np. wpuszczając do wody plankton. Nowo założony staw jest bardzo szybko zasiedlany przez m.in. komary, a więc ma pokarmu pod dostatkiem.
Odporność na mróz
Pływacz zwyczajny zimuje na dnie oczka wodnego, które powinno mieć głębokość ok. 1 m. Roślina na jesieni samoistnie opada na dno zbiornika, wraz ze spadkiem temperatury. Wraz z nadejściem wiosny, gdy woda staje się cieplejsza, pływacz zwyczajny powoli się wynurza. Jest to także idealny moment na rozpoczęcie polowania na pierwsze larwy komarów.