Rośliny doniczkowe, do prawidłowego rozwoju, potrzebują nawożenia w celu uzupełnienia zapasów w makroelementy (między innymi azotu, fosforu, potasu) oraz mikroelementy (żelaza, manganu, cynku). Kluczowe jest, aby dostarczać im tych pierwiastków we właściwych proporcjach i wg ściśle określonych zasad dawkowania związanych z danym gatunkiem. Rośliny kwitnące (zwłaszcza w okresie kwitnienia) potrzebują fosforu i potasu w większych dawkach niż rośliny o ozdobnych liściach, które wymagają większych ilości azotu i magnezu.
Do nawożenia roślin doniczkowych stosuje się różne nawozy, dlatego warto zapoznać się z ich rodzajami, składem i przeznaczeniem.
Nawożenie roślin
Rośliny doniczkowe są żywymi organizmami, dlatego też do prawidłowego rozwoju potrzebują wody, światła i tlenu oraz składników odżywczych. Uprawiane w doniczkach rośliny nie są w stanie samodzielnie pobrać z otoczenia odpowiednich minerałów, które w naturze z łatwością transportują poprzez system korzeniowy. Ponadto, gleba w doniczce przy każdym podlewaniu staje się coraz bardziej wyjałowiona, ponieważ mikro i makroelementy są systematycznie wypłukiwane. Niedobór lub brak składników odżywczych często skutkuje zaburzeniami wzrostu i kwitnienia roślin.
Z tego też względu, prawidłowe nawożenie roślin jest niezbędne w przypadku domowej hodowli roślin egzotycznych. Wskazane jest jednak ścisłe stosowanie się do dawek określonych przez producenta danego nawozu.
Warto zaznaczyć, że nie należy stosować nawożenia w okresie zimowym, gdyż większość egzotycznych gatunków roślin przechodzi wówczas w stan spoczynku aż do wiosny.
Substancje mineralne
Dla prawidłowego rozwoju każda roślina potrzebuje pierwiastków z dwóch grup, tj.: makroelementy i mikroelementy.
Do trzech podstawowych pierwiastków z grupy makroelementów zaliczamy: azot (N), fosfor (P) i potas (K). Wszystkie z tych pierwiastków znajdziemy w popularnych nawozach NPK. Oprócz wymienionych pierwiastków do grupy makroelementów należą również: wapń (Ca), magnez (Mg) i siarka (S).
Każdy z pierwiastków odpowiada za inne funkcje w rozwoju roślin:
– azot (N) odpowiada za właściwy wzrost,
– fosfor (P) jest niezbędny w procesie zawiązywania się pąków i kwitnienia roślin,
– potas (K) zapewnia prawidłowy rozwój systemu korzeniowego.
Natomiast do grupy pierwiastków śladowych (ich wartość podana jest nie w procentach, a promilach) zaliczamy mangan (Mn), miedź (Cu), bor (B), cynk (Zn), żelazo (Fe) i molibden (Mo).
Nawozy dla roślin doniczkowych
Do najbardziej popularnych na rynku nawozów należą nawozy płynne i stałe. Najczęściej stosowany jest nawóz płynny (np. Agrecol Green Strong, COMPO), dodawany do wody, którą podlewane są rośliny doniczkowe. Zaletą takiego nawozu jest jego szybsze działanie w odniesieniu do nawozu stałego w postaci pałeczek, granulatu lub tabletek (np. Biopon). Składniki odżywcze w nich zawarte będą się powoli uwalniać i dostarczać roślinie cennych składników poprzez korzenie. Dodatkowo, przy systematycznym stosowaniu, pałeczki nawozowe poprawiają strukturę podłoża, spulchniając go. Nawozy stałe sprawdzają się przy regularnym stosowaniu, ponieważ dłużej pozostają aktywne w glebie.
Oprócz nawozów płynnych i stałych są również nawozy, które rozpyla się bezpośrednio na liście. Działają szybko, ale trzeba pamiętać, że nie wszystkie rośliny tolerują taki sposób nawożenia.
Nawozy mineralne
Nawozy mineralne można łatwo dobrać do poszczególnych gatunków kwiatów doniczkowych, aby w efekcie ich skład miał odpowiednio zbilansowane proporcje składników. Przypomnijmy, że rośliny liściaste potrzebują więcej azotu, zaś rośliny kwitnące – więcej potasu i fosforu. W sprzedaży są dostępne nawozy uniwersalne lub skomponowane specjalnie dla określonego gatunku.
Mamy do wyboru również nawozy jednorazowe (o spowolnionym działaniu) lub okresowe (szybko działające). Nawozy szybko działające są niezastąpione, jeśli trzeba dynamicznie dokarmić roślinę. Są łatwo przyswajalne, więc roślina zaczyna natychmiast rosnąć. Zwykle są sprzedawane w postaci koncentratu, który trzeba rozcieńczać wodą według wskazań producenta.
Nawozy jednorazowe są bardzo wygodne, gdyż stosuje się je jednorazowo na wiosnę. Przykładem takich nawozów są pałeczki lub tabletki do wetknięcia w ziemię, które stopniowo uwalniają substancje odżywcze. Ich wadą jest wyższa cena. Ponadto nie pozwalają na regulowanie dawek na bieżąco.
Pozostałe nawozy stosujemy cyklicznie, zwykle co 2-3 tygodnie.
Nawozy organiczne
Nawozy organiczne nie tylko dostarczają roślinie składników odżywczych, lecz także wzbogacają glebę. A co najważniejsze, są ekologiczne. Nie powodują też ryzyka przenawożenia.
Działają wolno, dlatego nie nadają się do tego, aby szybko poprawić kondycję rośliny. Zaliczamy do nich humus wytworzony przez dżdżownice kalifornijskie, a także obornik granulowany, który jest najwygodniejszy w użyciu, gdyż można go rozsypać lub rozpuścić w wodzie i podlać roślinę.
Jeśli zależy nam na ekologicznych nawozach, możemy wykonać je samodzielnie z produktów organicznych, które mamy w domu.
Jednym z takich produktów są skorupki od jajek – zalewamy je wodą i odstawiamy na 10 dni. Do podlewania można również wykorzystać ostudzoną wodę po gotowaniu jajek. Podobnie możemy wykorzystać skórki od banana, które zalewamy wodą i odstawiamy na 3-4 dni.
Do eko-nawożenia roślin można wykorzystać również drożdże – niewielką ich ilość rozpuszczamy w ciepłej wodzie i dodajemy do wody. Dobrym nawozem organicznym mogą być również wywary z warzyw. Możemy w tym celu wykorzystać nieosoloną wodę po gotowaniu takich warzyw jak buraki, ziemniaki, marchew czy pietruszka.
Czym jest popularny Biohumus?
Na rynku znaleźć możemy mnóstwo „biohumusów”, które z prawdziwym biohumusem nie mają za wiele wspólnego, dlatego decydując się na zasilanie roślin biohumusem, warto zwrócić uwagę na etykietę ze składem. Oryginalny biohumus to nic innego jak odchody dżdżownicy kompostowej, które uzyskuje się po przetworzeniu substancji organicznej. Dużą zaletą takiego nawozu jest szybkość działania, ponieważ idealnie sprawdza się w przypadku ratowania roślin, na których wyraźnie widać niedobory składników odżywczych.
Prawdziwym biohumusem nie można przenawozić rośliny, co innego w przypadku „podróbek”, których nadmierne stosowanie niesie takie ryzyko. Dodatkowo, prawdziwy biohumus jest w 100% bezpieczny i naturalny, nie zawiera żadnej chemii. To, co odróżnia prawdziwy biohumus od podróbki, jest to, że w prawdziwym znajdziemy bogatą mikroflorę bakteryjną, natomiast w podróbkach ona nie występuje.
Sprawdzone i oryginalne biohumusy znajdziemy pod markami tj. Biohumus Extra naturalny (firma EkoDarPol oraz Humvit Eko (firma Host International Sp. z o.o.)
Jak uratować przenawożoną roślinę?
Bardzo często objawy przenawożenia są mylone z niedoborami składników odżywczych, przez co niedoświadczeni hodowcy na pojawiające się zmiany na liściach reagują… dodatkowym nawożeniem.
Zmiany na liściach powstałe wskutek przenawożenia są podobne do objawów przesuszenia i obejmują zmiany w kolorze liści lub ich usychanie. Dzieje się tak dlatego, że zbyt wysoki poziom nawozu doprowadza do spalenia systemu korzeniowego, a co za tym idzie do stopniowego obumierania rośliny. Najlepszą metodą na uniknięcia przenawożenia jest przestrzeganie zaleceń producenta nawozu co do jego częstotliwości i intensywności stosowania.
W przypadku przenawożenia należy intensywnie przepłukać bryłę korzeniową. Nadmiar składników odżywczych (który jest bardzo szkodliwy i może przyczynić się nawet do obumarcia rośliny) zostanie wypłukany przez strumień wody. Można również wymienić glebę na świeżą, pamiętając o dodaniu warstwy drenażu na spód doniczki.